Εύδηλος: Χτισμένο αμφιθεατρικά, ο Εύδηλος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νησιού, 40 χλμ βορειοδυτικά του Αγίου Κήρυκου. Το όνομά του σημαίνει το ορατό, αυτό με ανοιχτό ορίζοντα. Είναι το δεύτερο λιμάνι και μαζί με τα κοντινά χωριά του σχηματίζουν την κοινότητα του Εύδηλου η οποία αριθμεί περίπου 2.400 μόνιμους κατοίκους. Χτισμένο πάνω σε ένα μικρό λόφο έχει μια μεγάλη ποικιλία από σπίτια, ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Οι επισκέπτες μπορούν να εξερευνήσουν τα στενά δρομάκια, τα πλακόστρωτα σοκάκια, τα παλιά εντυπωσιακά αρχοντικά. Μαζί με το γραφικό λιμανάκι, ο Εύδηλος αποτελεί την ιδανική βάση για να εξερευνήσετε το βορειοδυτικό τμήμα της Ικαρίας.
Καραβόσταμο: Ένα μεγάλο όμορφο παραθαλάσσιο χωριό. Αποκαλείται και «Καραβοστάσι», διότι αποτελούσε σημαντικό αγκυροβόλιο των πλοίων στο νησί. Έχει περίπου 485 κατοίκους και χωρίζεται σε άνω και κάτω χωριό. Αξίζει να δείτε τα αμφιθεατρικά χτισμένα σπίτια, δύο μεγάλες εκκλησίες, πληθώρα παρεκκλησιών, ένα σύγχρονο ελαιοτριβείο, τα φυσικά ρέματα με τα κρυστάλλινα νερά, τους παλιούς νερόμυλους και τις όμορφες παραλίες.
Νελία: Σήμερα ένας μικρός οικισμός με περίπου 30 κατοίκους, που χαρακτηρίζεται κυρίως από πλούσια βλάστηση και άφθονο νερό.
Περδίκη: Πρόκειται για ένα μεγάλο χωριό απλωμένο σε οροπέδιο. Έχει περίπου 400 κατοίκους. Τα όμορφα σπίτια του είναι κρυμμένα μέσα σε δάση και περιβάλλονται από ρεματιές με κρυστάλλινα τρεχούμενα νερά. Η όμορφη πλατεία, η μεγάλη εκκλησία, το δημοτικό σχολείο, το παραδοσιακό εργαστήριο αργαλειών, ένα μουσείο λαογραφίας, και φυσικά οι παραδοσιακοί ανεμόμυλοι συνθέτουν μια εικόνα ενός ακμάζοντος ορεινού χωριού της Ικαρίας.
Φάρος: Παίρνει το όνομά του από το φάρο που υπήρχε στο ακρωτήριο του χωριού. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Δράκανο. Θεωρείται ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά χωριά στο νότο, περίπου 13 χλμ. από τον Άγιο Κήρυκο.
Οξέ: Είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Ικαρίας και ίσως το πιο ορεινό, σε υψόμετρο πάνω από 700 μέτρα. Το όνομά του προέρχεται από τις πολλές οξιές που υπήρχαν διάσπαρτες στο χωριό.
Μαυράτο: Ένα μικρό χωριό επίσης στα βουνά με το πιο διάσημο αξιοθέατο του να είναι το μοναστήρι του Αγίου Ονουφρίου που χρονολογείται από το 1809.
Θέρμα: Το όνομα της μικρής πόλης σημαίνει αυτό με τις ιαματικές πηγές και φυσικά είναι η κύρια λουτρόπολη της Ικαρίας. Πήρε το όνομά του από την αρχαία Ικαριακή πόλη των Θερμών. Ξεχωρίζουν τα ασβεστωμένα σπίτια, με τα ανθισμένα μπαλκόνια τους, λίγα μόνο μέτρα από την παραλία. Το πανηγύρι του χωριού πραγματοποιείται αντίστοιχα την 1η Ιουλίου.
Άγιος Κήρυκος: Είναι η πρωτεύουσα του νησιού, με τις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία και το νοσοκομείο του νησιού. Είναι ένα από τα δύο κύρια λιμάνια. Με πληθυσμό 2.955 κατοίκων η πόλη οργανώθηκε τον 16ο ή τον 17ο αιώνα. Ο προστάτης της είναι ο Άγιος Κήρυκος και η μεγάλη εκκλησία με τους χαρακτηριστικούς μπλε τρούλους βρίσκεται ακριβώς πάνω από το λιμάνι. Οι ντόπιοι αναφέρονται στην πόλη ως ο Άγιος. Ένα ωραίο χαρακτηριστικό του λιμανιού είναι το νεωτεριστικό μεταλλικό άγαλμα που απεικονίζει τον Ίκαρο με τα φτερά του, την Ικαριάδα. Η δομή της πόλης είναι πυκνή, αμφιθεατρική, με στενά καλντερίμια. Τα σπίτια στέκονται το ένα δίπλα στο άλλο, σύμφωνα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του νησιού, με ψηλά παράθυρα βαμμένα σε μπλε ή κόκκινο. Περιτριγυρισμένη από καταστήματα, ταβέρνες, καφετέριες και μπαρ, η πλακόστρωτη πλατεία προσελκύει πολλούς επισκέπτες.
Γλαδερό: Ένα μικρό χωριό όπου μπορείτε να επισκεφτείτε έναν νεολιθικό οικισμό που έχει βρεθεί στην περιοχή ‘Παλιοπερίβολο’ και τους τεράστιους γρανιτένιους όγκους της Αβάτου που εκτείνονται μέχρι τον προφήτη Ηλία.
Χριστός: Επίσης ένα πολύ μικρό χωριό που ονομάζεται από την κύρια εκκλησία του. Το χωριό έχει πλούσια βλάστηση. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται διάσημο πανηγύρι στις 6 Αυγούστου στην πλατεία του χωριού.
Ξυλοσύρτης: Βρίσκεται δυτικά της πρωτεύουσας και είναι γνωστό ως το χωριό των βερίκοκων. Στις 26 Ιουλίου πραγματοποιείται πανηγύρι με την ενθουσιώδη συμμετοχή των ντόπιων και των ξένων. Λίγο έξω από το Ξυλοσύρτη υπάρχει μια περίφημη πηγή που ονομάζεται “Αθάνατο Νερό”. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται και ένα ακόμα σήμα κατατεθέν της περιοχής, γνωστό ως «η Γριά» ή «η Νεράιδα» με θέα στη θάλασσα. Είναι ένας τεράστιος σχηματισμός βράχου δίπλα στη θάλασσα που μοιάζει με μια γριά και που πριν από λίγα χρόνια ο γλύπτης Ίκαρης σκάλισε τα χαρακτηριστικά μιας Νύμφης.
Χρυσόστομος: Έχει 300 κατοίκους περίπου και βρίσκεται δυτικά του Αγίου Κήρυκου σε υψόμετρο 350 μέτρων. Πρόκειται για ένα όμορφο χωριό με τα σπίτια του χτισμένα αμφιθεατρικά ανάμεσα σε πλούσια βλάστηση. Ξεχωρίζει η μεγάλη εκκλησία και τα πολλά παρεκκλήσια. Σκαρφαλώνοντας στην πλαγιά του βουνού συναντάμε το παλιό χωριό με τα ερειπωμένα σπίτια του κρυμμένα στην πυκνή βλάστηση.
Πλαγιά: Βρίσκεται δίπλα στο χωριό Χρυσόστομος, χτισμένο σε πλαγιά όπως μαρτυρεί το χαρακτηριστικό όνομα του χωριού. Το κέντρο του χωριού είναι μια πλακόστρωτη πλατεία με παραδοσιακά σπίτια, ένα παλιό πέτρινο σχολείο, 2 παραδοσιακές καφετέριες και μια εκκλησία που χτίστηκε το 1953 στη θέση μίας παλαιότερης. Κάθε χρόνο, η γιορτή χωριού γιορτάζεται στις 8 Σεπτεμβρίου.
Φραντάτο: Μικρός οικισμός που βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο της Ικαρίας, σε υψόμετρο περίπου 600 μέτρων. Πρόκειται για μια κυρίως αγροτική περιοχή που κάποτε είχε μεγάλη παραγωγή αχλαδιών και πολλών αμπελώνων. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η εκκλησία “Μεταμόρφωση Σωτήρος” με χαρακτηριστικά κόκκινα παράθυρα.
Ακαμάτρα: Το όνομα του χωριού είναι αρκετά μοναδικό και σημαίνει την τεμπέλα γυναίκα, αυτή χωρίς δεξιότητες. Αν και με κακόηχο όνομα, είναι ένα μικρό αλλά πολύ γραφικό χωριό με 150 μόνιμους κατοίκους, πολλά παλιά σπίτια, μια λαογραφική έκθεση, ένα ελαιοτριβείο και πολλά παρεκκλήσια. Η κεντρική πλατεία, με το παραδοσιακό καφενείο χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη παλιά βελανιδιά. Κοντά στην Ακαμάτρα, στα νοτιοανατολικά βρίσκεται η περιοχή «Αλάμα», όπου ένα λιθόστρωτο μονοπάτι οδηγεί σε μια όμορφη περιοχή με πλατάνια, παλιούς νερόμυλους και μια πλούσια πηγή που τροφοδοτεί το χωριό με νερό.
Δάφνη: Το χωριό απλώνεται αμφιθεατρικά σε μια καταπράσινη πλαγιά με κυπαρίσσια. Κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεώργιου βρίσκεται ο χώρος όπου πραγματοποιείται το παραδοσιακό πανηγύρι της Δάφνης στις 6 Αυγούστου κάθε χρόνο.
Κοσίκια: Είναι το ψηλότερο από τα χωριά της Μεσαριάς. Το όνομά του προέρχεται από τη λέξη “κοσιφίκια” που σημαίνει κατοικίες σε πολύ μεγάλο υψόμετρο. Σήμερα έχει περίπου 100 κατοίκους. Μέσα και γύρω από την περιοχή των Κοσικιών βρίσκονται πολλοί από τους καλύτερους αμπελώνες του νησιού.
Μαγγανίτης: Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού και έχει περίπου 150 κατοίκους. Ένα από τα ωραιότερα παραθαλάσσια ψαροχώρια στο δυτικότερο άκρο του νησιού. Το χωριό έχει αρκετά μικρά σπίτια, καλντερίμια γεμάτα με συκιές και οπωροφόρα δέντρα, ένα παραδοσιακό ελαιοτριβείο, δύο νερόμυλους και το γραφικό λιμάνι του, γνωστό ως «Σίρτικο», όπου είναι ένα καταφύγιο για τις μικρές βάρκες των ντόπιων που παραδοσιακά υπήρξαν ναυτικοί.
Καρκινάγρι: Βρίσκεται κοντά στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού και είναι ένα μικρό γραφικό ψαροχώρι. Στο δυτικό άκρο του χωριού βρίσκεται το Ακρωτήριο Παπάς, με έναν διάσημο φάρο, δημοφιλές στους πεζοπόρους για την εκπληκτική θέα. Στις 26 Ιουλίου είναι η παραδοσιακή γιορτή, που γιορτάζεται στην πλατεία της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής, προστάτριας του χωριού.
Πεζή: Είναι ένας μικρός οικισμός που βρίσκεται σε ένα οροπέδιο στο δυτικό τμήμα της Ικαρίας. Έχει περίπου 20 κατοίκους. Το 1994 κατασκευάστηκε φράγμα 1.200.000 κυβικών μέτρων νερού κοντά στο χωριό το οποίο είναι υπεύθυνο για την άρδευση ολόκληρης της περιοχής. Η ενοριακή εκκλησία είναι αφιερωμένη στους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο και το τοπικό πανηγύρι πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 29 Ιουνίου.
Λαγκάδα: Το διάσημο χωριό βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νησιού και έχει περίπου 15 κατοίκους. Αυτή η καταπράσινη κοιλάδα σχεδόν εντελώς κρυμμένη από τη θέα ήταν κάποτε το ιερό έδαφος της επιβίωσης των Ικάριων κατά τον αιώνα των πειρατικών επιδρομών. Τώρα έρημη, καλλιεργείται ως αγροτική περιοχή. Την ημέρα των εορτασμών στις 15 Αυγούστου κάθε χρόνο το παραδοσιακό χωριό ζωντανεύει από το πρωί.
Βρακάδες: Ο παλιός οικισμός βρίσκεται δυτικά του νησιού και είναι ένα γραφικό χωριό απλωμένο σε μια περιοχή με πλούσια βλάστηση κάτω από τα γυμνά βουνά του Αθέρα.
Κουνιάδοι: Ένας άλλος μικρός οικισμός με όχι περισσότερους από 45 κατοίκους. Είναι αμφιθεατρικά χτισμένο στην πλαγιά του όρους Αθέρα, το παραδοσιακό πανηγύρι του χωριού πραγματοποιείται στις 15 Αυγούστου.
Πρόσπερα: Το χωριό βρίσκεται στα δυτικά, λίγα χιλιόμετρα βόρεια των Κουνιάδων. Ετυμολογικά η λέξη «προ + εσπέρα» σημαίνει «προς τα δυτικά». Παλιά παραδοσιακά σπίτια είναι διάσπαρτα παντού. Η Κάτω Πρόσπερα είναι ένα νεόκτιστο παραθαλάσσιο όπου είναι ευρέως γνωστό για τους αμπελώνες του, ως η πηγή του διάσημου κρασιού της Ικαρίας.
Χρήστος Ραχών: Ίσως το πιο διάσημο χωριό της Ικαρίας που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ικαρίας και έχει περίπου 350 μόνιμους κατοίκους. Αυτό το εντυπωσιακό μεγάλο χωριό του οροπεδίου είναι χτισμένο αμφιθεατρικά μέσα σε πεύκα, βελανιδιές και αμπελώνες. Η γραφική πλατεία του με τα καταστήματα παντού, η επιβλητική εκκλησία με το μαρμάρινο καμπαναριό της, τα όμορφα παλιά και νέα σπίτια διατηρούν το παραδοσιακό χρώμα του οικισμού και αποκαλύπτουν τη μοναδική αρχιτεκτονική του κληρονομιά. Το χωριό πραγματοποιεί ίσως το μεγαλύτερο και πιο διάσημο παραδοσιακό πανηγύρι στις 6 Αυγούστου κάθε χρόνο, την ημέρα της Μεταμόρφωσης του Ιησού Χριστού. Επίσης, το χωριό είναι διάσημο για τις περίεργες ώρες εργασίας του. Εάν ένας επισκέπτης επισκεφθεί το χωριό κατά τη διάρκεια του πρωινού ή ακόμα και νωρίς το απόγευμα, με έκπληξη θα βρει όλα τα καταστήματα κλειστά! Δεδομένου ότι η πλειοψηφία των ντόπιων εργάζονται στα χωράφια ανοίγουν τα καταστήματά τους αργά το απόγευμα αφού απολαύσουν τη διάσημη σιέστα τους, ενώ μαζί με μερικά φλιτζάνια κρασί Ικαρίας το χωριό παραμένει ξύπνιο μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Nάς: Ένα άλλο διάσημο χωριό με περίπου 50 κατοίκους, βρίσκεται στη βόρεια ακτή του νησιού. Με βάση τα άφθονα στοιχεία, οι μελετητές πιστεύουν ότι ο Νας ήταν ένας βασικός αρχαίος οικισμός. Το όνομά του προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από τη λέξη «Ναός» . Σήμερα η περιοχή είναι γνωστή για την πανέμορφη παραλία της, ενώ η χαράδρα εμφανίζει καταπράσινες πηγές και δημιουργεί μια εικόνα εξωτικής ομορφιάς.
Αρμενιστής: Είναι ένας μικρός παραθαλάσσιος οικισμός στο βόρειο τμήμα της Ικαρίας. Έχει περίπου 70 μόνιμους κατοίκους αλλά τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα σημαντικό τουριστικό κέντρο για το νησί. Η ποικιλία των προσφερόμενων τουριστικών εγκαταστάσεων και η βολική και γρήγορη πρόσβαση μέσω του λιμανιού του Εύδηλου καθιστούν τον Αρμενιστή την κατάλληλη βάση για εκδρομές στη δυτική Ικαρία.
Γιαλισκάρι: Είναι ένα βόρειο παραθαλάσσιο χωριό με έντονη αλιευτική δραστηριότητα και περίπου 165 μόνιμους κατοίκους. Δύο από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του είναι το μικρό παρεκκλήσι της Ανάληψης και το μικρό λιμάνι για τα αλιευτικά σκάφη. Το τοπικό πανηγύρι του χωριού είναι στις 15 Αυγούστου.
Αυλάκι: Είναι παραθαλάσσιος οικισμός και έχει περίπου 100 μόνιμους κατοίκους. Το χωριό έχει πλούσια βλάστηση και τα όμορφα σπίτια του είναι κρυμμένα σε πυκνά πευκοδάση με δέντρα που εκτείνονται μέχρι τη θάλασσα.
Κάμπος: Ένα αμφιθεατρικά χτισμένο παραθαλάσσιο χωριό. Το όνομά του υποδηλώνει ότι είναι μια εύφορη πεδιάδα, με άφθονο νερό. Κάτω από το σημερινό χωριό βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πρωτεύουσας του νησιού, της αρχαίας Οινόης.
